İmar planlama kentteki veya komşuluk birimlerindeki arazilerin yapısal ve diğer kullanımlarının kontrolünü sağlar, arazi kullanış planı (imar planının hazırlık aşamasında yer alır) ile nazım imar planlarının (yasal bağlayıcılığa sahip imar planları) tümüne verilen addır.İmar planlarının oluşturulması her kentin kendi sorumluluğundadır. Bu anayasada tanımlanan ve belediyeleri yerli halkın dileklerini göz önüne almakla yükümlü kılan kendi kendini yönetme hakkı esasına dayanır. (Belediyenin planlama önceliği) Art. 28 GG).

İmar Planları (arazi kullanış planı ve nazım imar planları) kurallara uyularak hazırlanmak, değiştirilmek, düzeltilmek yada kaldırılmak zorundadır. Bunun için geçerli yönteme dair yönetmelik İmar Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Farklı eyaletlerin farklı tüzüklerle belirlenmiş yönetmeliklerieyaletten eyalete değişkenlik gösterebilir. Arazi kullanış planı (FNP yada FPlan) ve nazım imar planı (BPlan) ana hatları açısından benzerlik gösterir. Arazi kullanış planının farkı daha yüksek idari birimlerce (valilik yönetimi) onanmasıdır.

Bir İmar Planının Hazırlanması, Değiştirilmesi, Düzeltilmesi ve Kaldırılması Aşamaları.

• Bir imar planını hazırlama girişimi resmi idari birimler (belediye meclisi, valilik, imar ve iskan müdürlüğü), yatırımcılar yada kent sakinleri tarafından yapılabilir. Bir imar planına gerekçe olarak herhangi bir anlaşma gösterilemez.(§ 1 (3) BauGB).
• Belediye meclisi yada sorumlu birim (örn: İmar ve iskan birimi) alınan kararla (§ 2 (1) BauGB) imar planının gerekliliğine karar verir. Bu konuda sorumlu bölüm (çoğunlukla bir planlama bürosunun iş birliğiyle) çözüm önerileri ve eskizler hazırlar.
• Sorumlu komisyon önerileri ve tasarımları sınar, idari mercileri tercih edilen ve vaktinde gerçekleşmesi gereken halkın (§ 3 (1) BauGB) ve resmi mercilerin (§ 4 (1) BauGB) katılımı sürecini başlatmakla görevlendirir. Planın nerede ve ne zaman sergileneceği en az bir hafta öncesinden yerel basında yada yerel resmi gazetede duyurulmalıdır.
• Zamanında katılım aracılığıyla planın amaçları ve olası alternatifler öneri ve eleştirilerin kolayca tasarıya eklenebileceği şekilde duyurulmalıdır. Genelde plan temsilcileri, idari birimler ve politikacıların tartışma olanağı bulabilecekleri ve kent sakinlerinin davet edildiği bir toplantı yapılır. İdari birimler, birlikler ve diğer uzman departmanlar halk katılımından bağımsız bir şekilde katılım gerçekleştirirler.
• İdare tarafından halkın ve resmi mercilerin katılım süreci sonucunda elde edilen sonuçlar dikkate alınarak ilk formal plan tasarısı hazırlanır. Bu tasarı daha somut ve daha tanımlı planlama kararlarını içerir.
• Sorumlu meclis kesinleşen tasarımı en az bir ay boyunca halka açık olarak sergiler (§ 3 (2) BauGB). Serginin yeri ve zamanı en az bir hafta öncesinden yerel çapta duyurulmalıdır.Halka sunum sırasında plana dair görüş belirtmek mümkündür. Kent sakinleri plandan bire bir etkilenmeseler de görüş belirtme hakkına sahiptirler.
• Dikkate alınan görüşler idare tarafından değerlendirilir ve kent meclisine karar verilmek üzere sunulur.Bu aşamada özel ve kamusal istemler karşılıklı ve adil bir şekilde tartılır (§ 1 (7) BauGB)sonuçta göz önünde bulundurulmaya yada reddine (§ 3 (2) BauGB) karar verilir. Sonuçlar görüş sahipleriyle paylaşılmalıdır.
• Şayet dikkate alınan görüşler önemli değişiklikler gerektiriyorsa yeni bir tasarım hazırlanmalı ve yeniden halka sunulmalıdır (§ 4a (3) BauGB).
• Şayet görüşler plan içinde değişikliğe yol açmayacak düzeydeyse tasarı kabul edilir ve imar planı arazi kullanış planı olması durumunda tespit kararı ile nazım imar planı olması durumunda ise tüzük kararnamesi ile § 10 (1) BauGB) kesinleştirilir.
• Planın arazi kullanış planı olması durumunda son aşamada daha yüksek idari mercilerce (valilik yönetimi) sınanması ve onaylanması (§ 6 (1) BauGB) gerekir. Plana yönelik itirazların olması veya tamamen reddedilmesi durumunda yukarda anlatılan aşamalar tekrarlanır.
• Planın kabulünün ilan edilmesiyle (arazi kullanış planı) yada tüzüğün onanmasıyla (nazım imar planı) plan yürülüğe girer (§ 6 (5) BauGB ve §10 BauGB).

Planın nazım imar planı olması durumunda yasal geçerliliğe sahip bir tüzüktür (yerel kanun) ve kent planlama girişimlerini gerçekleştirmede kullanılacak zemindir. Arazi kullanış ve nazım imar planları daha sonrasında sorumlu birimlerde, geçerli gerekçeler ve açıklamalar varsa yapılacak değerlendirme sonucunda herkesçe görülebilir (§ 2a BauGB).